ရဟန္းတစ္ပါးသည္ ဥပဇၩာယ္ဆရာ အပ္ထားေသာ အ၀တ္ပိုင္းတစ္ခုကို ယူၿပီး ဖိနပ္အိတ္ ခ်ဳပ္ပါသည္။ `ငါယူလွ်င္ ငါ့ဥပဇၩာယ္ ဆရာ စိတ္ဆိုးလိမ့္မည္ မဟုတ္´ ဟု မွတ္ထင္ထားပါသည္။ ဆရာသိေသာအခါ `အဘယ္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ယူသနည္း´ ဟု ေမးသည္။
`အရွင္ဘုရားတို႔အား ကြၽမ္း၀င္ရင္းႏွီးျခင္းေၾကာင့္ ယူပါ၏´ ဟု ေျဖေလွ်ာက္ပါသည္။ (ကြၽမ္း၀င္ရင္းႏီွးသူ၏ ဥစၥာကိုယူလွ်င္ ခိုးမႈမျဖစ္။)
`ငါႏွင့္အတူတကြ သင္၏ အကြၽမ္း၀င္ျခင္းမည္သည္ အဘယ္နည္း´ဟု ေမးကာ စိတ္ဆိုးဆိုးျဖင့္ ထ႐ိုက္ပါသည္။
ဤအျဖစ္အပ်က္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဂါထာႏွစ္ပုဒ္တို႔ကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူပါသည္။
`အၾကင္ပုဂၢဳိလ္သည္ အၾကင္ပုဂၢဳိလ္၏ ရန္သူျဖစ္၏။ ထိုပုဂၢဳိလ္ကို ထိုပုဂၢဳိလ္က ျမင္ေတြ႕ရေသာအခါ ၿပံဳးရယ္မႈကို မျပဳ။ ရႊင္လန္းျခင္းကို မျပ။ ထိုပုဂၢဳိလ္၏စကားကို ၾကားရေသာအခါ မႏွစ္သက္။ ၀မ္းမသာ။ ေကာင္းေသာစကားဟု မမွတ္။
`မ်က္စိႏွင့္မ်က္စိ ထိခတ္၍ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လ်က္ မၾကည့္။ မ်က္ႏွာလႊဲ၏။ ထိုပုဂၢဳိလ္၏ ကာယကံ-ကုိယ္အမူအရာထူးသည္လည္း မတင့္တယ္။ ၀စီကံ-ႏႈတ္အမူအရာထူးသည္လည္း မတင့္တယ္။ ဆန္႔က်င္ဘက္ အယူကို ယူ၏။
`ပညာရွိသူသည္ ျမင္ေသာအခါ၊ ၾကားေသာအခါ၊ အၾကင္အေၾကာင္းတို႔ျဖင့္ ရန္သူကို သိႏုိင္၏။ ထိုအေၾကာင္းတို႔သည္ ရန္သူ၌ တည္ရွိကုန္၏။ ထိုအေၾကာင္းတို႔မွ ျပန္၍ယူေသာ္ မိတ္ေဆြ၏အျဖစ္ကို သိအပ္၏´။ ဤကား ဂါထာႏွစ္ပုဒ္ ဘာသာျပန္အဓိပၸာယ္ ျဖစ္ပါသည္။
ျမင္ရေသာခါ၊ ၿပံဳးရယ္ကာ၊ မ်က္ႏွာ ရႊင္လန္း၏။
ၾကားရေသာခါ၊ ႏွစ္သက္ကာ၊ ၀မ္းသာ ေကာင္းထင္ဘိ။
မ်က္လံုးခ်င္းစပ္၊ မ်က္ႏွာဟပ္ကာ၊ မူရာတင့္တယ္၊ အယူနယ္ တူလြယ္ ညီမွ်၏။
ဤသို႔ေပါင္းဆံု၊ အေၾကာင္းစံုံက၊ မိတၱစစ္မွန္၊ မစံုဟန္၊ ရန္သူ မွတ္ေလဘိ။ ။
အထက္ပါ ဂါထာႏွစ္ပုဒ္ ျဖစ္ေပၚလာေစသည့္ အဆိုပါ ဆရာတပည့္ ႏွစ္ပါးတို႔သည္ ေရွးအခါက ဆင္ႏွင့္ရေသ့တို႔ ျဖစ္ခဲ့ၾကဖူးပါသည္။
ဗာရာဏသီျပည္ ျဗဟၼဒတ္မင္းႀကီး စိုးစံေတာ္မူစဥ္က ဘုရားေလာင္းလ်ာ ပုဏၰားသည္ ရေသ့ျပဳ၍ အဘိညာဏ္၊ သမာပတ္တို႔ကို ျဖစ္ေစလ်က္ ရေသ့တို႔၏ ဆရာအျဖစ္ျဖင့္ ဟိမ၀ႏၲာေတာ၌ သီတင္းသံုးပါသည္။ တပည့္မ်ားစြာ ရွိပါသည္။ တပည့္ရေသ့တို႔တြင္ ဆရာ့စကား နားမေထာင္ေသာ တပည့္တစ္ဦးပါသည္။ ထိုတပည့္သည္ အမိေသၿပီးေသာ ဆင္ေပါက္စကေလး တစ္ေကာင္ကို ေမြးထားသည္။ ဆင္ေပါက္စကေလး အရြယ္ေရာက္လာေသာအခါ ေမြးထားသူရေသ့ကို သတ္ၿပီး ေတာထဲ၀င္သြားပါသည္။
ဤအတိတ္၀တၳဳ၌ ဆင္သည္ ရေသ့၏ရန္သူ ျဖစ္သကဲ့သို႔ ပစၥဳပၸန္၀တၳဳ၌ ဥပဇၩာယ္ဆရာသည္ အတူေနတပည့္၏ ရန္သူ ျဖစ္ပါသည္။ (ဇာတက႒ကထာ၊ ၂၊ ၁၁၉-၁၂၀။)
ဤ၀တၳဳႏွစ္ခု၌ အႏွစ္ခ်ဳပ္ၾကည့္လွ်င္ `ေဒါသထြက္သူသည္ ရန္သူျဖစ္ႏိုင္၏´ ဟူ၍ ေတြ႕ရပါသည္။ ေဒါသကို `ေကာဓ´ ဟုေခၚ၍ ေဒါသထြက္ေနသူကို `ကုဒၶ´ ဟု ေခၚပါသည္။ ယင္းကုဒၶကို `အမိတၱ´ ဟု ေခၚပါသည္။ ရန္သူဟူ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဒါသရွိသူ (ပုထုဇဥ္၊ ေသာတာပန္၊ သကဒါဂါမ္) မွန္သမွ်သည္ အခါအခြင့္ မသင့္ေတာ့လွ်င္ ရန္သူအျဖစ္ ေျပာင္းသြားတတ္ပါသည္။
ဤေနရာတြင္ အဓိကတင္ျပခ်င္သည့္ အခ်က္မွာ မိတ္ေဆြဟု သိႏိုင္ေၾကာင္း တရားမ်ားလည္း မဟုတ္ပါ။ ရန္သူဟု သိႏုိင္ေၾကာင္းတရားမ်ားလည္း မဟုတ္ပါ။ ရန္သူေယာင္ေဆာင္သူဟု သိႏိုင္ေၾကာင္း တရားမ်ားလည္း မဟုတ္ပါ။ မိတ္ေဆြ ေယာင္ေဆာင္သူဟု သိႏိုင္ေၾကာင္း တရားမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိတ္ေဆြေယာင္ေဆာင္သည္။
ဗုဒၶသာသနာေတာ္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ မိတ္ေဆြေယာင္ ေဆာင္ထားသည္။ အဘယ္သူ ျဖစ္မည္နည္း...။
စာေရးသူႏွင့္ ရင္းႏွီးေသာ မိသားစုတစ္စုရွိသည္။ မိသားစုအားလံုး တရားရိပ္သာ သြားၾကသည္။ တရားအားထုတ္ၾကသည္။ သဒၶါတရား၊ ၀ီရိယတရား ေကာင္းၾကပါသည္။
တစ္ေန႔ေသာအခါတြင္ ဒကာမႀကီးက ေလွ်ာက္ထားလာသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ (၁၅) ႏွစ္ခန္႔မွစ၍ အႀကိမ္ႀကိမ္နာယူခဲ့ရေသာ တရားႏွင့္စပ္၍ သံသယေပၚလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဒကာမႀကီးတို႔မိသားစု တရား၀င္ေလ့ရွိသည့္ ရိပ္သာသံုးခုရွိေၾကာင္း သိရပါသည္။ နာမည္ႀကီး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ တရား၀င္ေနသူ ေယာဂီမ်ားအား ညစဥ္ (၈) နာရီတြင္ ဆရာေတာ္ႀကီး ကုိယ္တိုင္ တရားေဟာေလ့ ရွိပါသည္။
တစ္ဖန္ ၀ါဆိုဦး ၀ါဆိုပြဲ၊ ကထိန္ရာသီ ကထိန္ပြဲ၊ သႀကၤန္တြင္း သႀကၤန္ပြဲတို႔လည္း ရွိၾကပါသည္။ ဤအထူးပြဲႀကီး သံုးပြဲမွာမူ တမင္ဖိတ္ထားသူ အထူးဧည့္သည္ (ဒကာ၊ ဒကာမ) အသစ္မ်ားပါ လာရွိတတ္ၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (အထူး) တရားကို ေဟာေလ့ရွိပါသည္။ အသစ္ေတာ့ မဟုတ္ ဟူ၏။ ဒကာမႀကီးသည္ပင္ ထိုတရားကို အလြတ္နီးပါး ရေနေလၿပီ ျဖစ္၏။ အဓိပၸာယ္အခ်ဳပ္မွာ -
`အလွဴခံပုဂၢဳိလ္တို႔တြင္ ႐ုပ္နာမ္တရားတို႔၌ ၀ိပႆနာဉာဏ္ရွိသူတို႔သာ အျမတ္ဆံုးျဖစ္သည္။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ရွိသူ ဆိုသည္ကလည္း ဤရိပ္သာထဲမွာသာ ရွိ၏။ စာသင္တိုက္တို႔မွာ မရွိ´ ဆိုသည္တို႔ကို ယံုေလာက္ေအာင္ ေဟာျပျခင္းသာတည္း။
ဒကာမႀကီးသည္ ထိုတရား စတင္နာၾကားရခ်ိန္မွစ၍ စာသင္တုိက္တို႔အား အလွဴ၀တ္တို႔ကို ၁၄-ႏွစ္လံုးလံုး ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ဖူးၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ရိပ္သာတို႔မွာသာ အသားကုန္လွဴခဲ့သည္ဟု ေလွ်ာက္ထားပါသည္။ ထိုကိစၥအတြက္ သံသယ၀င္လာျခင္းေၾကာင့္ သမီးႏွင့္ တူမကေလးမ်ားကို ထိုရိပ္သာသို႔ ပို႔ေပးခဲ့သည္။ သမီးႏွင့္ တူမကေလးမ်ားလည္း စိတ္စြဲသြားၾကပါသည္။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ မရွိသည့္ ရဟန္းတို႔အား မလွဴပါႏွင့္ဟုပင္ ဆိုလာတတ္ၾကသတတ္။
သမီးႏွင့္ တူမကေလးမ်ားကမူ စာသင္သားသံဃာ၊ အျခားသံဃာတို႔အား ယခုထိပင္ မလွဴႏုိုင္ၾကေသးေပ။ ဒကာမႀကီးက သမီးကေလးအား ပရိယတၱိ၀န္၊ ပဋိပတၱိ၀န္တို႔အေၾကာင္း-သာသနာသံုးရပ္အေၾကာင္း စသည္တို႔ကို ေျပာျပေပးဖို႔ စာေရးသူအား အကူအညီ ေတာင္းခံဘိသကဲ့သို႔ေသာ စကားမ်ဳိးလည္း ေျပာျပေလွ်ာက္ထားပါသည္။
သို႔ေသာ္ စာေရးသူက စာခ်ဆရာ ရဟန္းမွ်သာျဖစ္၍ ကေလးမ၏ `သူျမတ္´ စာရင္းမွာ မပါျခင္းေၾကာင့္ စာေရးသူအား ႏႈတ္ဆက္႐ံုမွ်ေလာက္သာ ဆက္ဆံေလ့ရွိပါသည္။ အခြင့္လည္း မသာ၊ အခါလည္း မရေပ။ ဒကာမႀကီးကုိယ္တုိင္ကေတာ့ ယခုအခါတြင္ ပရိယတၱိသာသနာ၊ ပရိယတၱိသံဃာတို႔အား အထူးဂ႐ုျပဳလ်က္ ျပန္လည္ေထာက္ပံ့သူ ဒါယိကာမႀကီး ျဖစ္လာေလၿပီ။
ဒါယိကာမႀကီးက သမီးကေလးအပါအ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဒကာ-ဒကာမမ်ား၏ စိတ္ထဲ စြဲ၀င္ေနသည့္ `၀ိပႆနာဉာဏ္ ရွိသူ-လွဴမွျမတ္´ဆိုသည့္ အမွားဆူးကို ႏုတ္ေပးႏိုင္မွ အႏၲရာယ္ကင္းမည့္အေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားလာေလၿပီ။
`ဒကာမႀကီး...အလွဴခံပုဂၢဳိလ္ေတြထဲမွာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ ရွိေနသူသာ အျမတ္ဆံုးဆိုတာ အသာထားအံုး။ မွန္သေလာက္ေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ရိပ္သာမွာေနတုိင္း ၀ိပႆနာဉာဏ္ ရွိေန၏-ရွိမေန၏ ဆိုတာကေတာ့ အသိရခက္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ အလွဴနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာထားတာ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ရွိပါတယ္။ အလွဴရွင္ေတြ သိသင့္သိထုိက္တာ သိေအာင္ ေဟာေပးဖို႔ လိုပါတယ္။
၁။ သာသနာေတာ္ဆုိင္ရာ အသိ၊ အက်င့္ဘာမွမရွိတဲ့ တိရစၧာန္လဲ လွဴရမယ္။ အလွဴခံပုဂၢဳိလ္ပဲ။
၂။ မုဆိုး တံငါလို အ႐ိုင္းအစိုင္းလူေတြလဲ အလွဴခံပဲ။
၃။ တံုးခုန္ ဇယ္ခတ္ စတဲ့ အက်င့္ရွိသူေတြလဲ လွဴရမယ္။
၄။ သာသနာေတာ္နဲ႔ မဆိုင္ေသးဘဲ ကံ- ကံရဲ႕အက်ဳိးကို လက္ခံၿပီး၊ စ်ာန္ရထားသူလဲ လွဴရမယ္။ အလွဴခံပါပဲ။ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ ျမတ္တဲ့အလွဴခံက ေသာတာပန္ျဖစ္ရန္ က်င့္ႀကံေနသူ၊ သာသနာ၀င္ အလွဴခံပုထုဇဥ္ေတြပါပဲ။
၅း၁။ သရဏဂံု အစစ္အမွန္တည္သူ။ (သဒၶါ-ပညာ ရွိရမယ္။)
၅း၂။ ငါးပါးသီလ တည္ၿမဲသူ။ (လိုက္ဆိုတတ္႐ံုမွ်မကဘဲ တကယ့္ သီလငါးပါး တည္ၿမဲရမယ္။)
၅း၃။ ရွစ္ပါးသီလတည္ၿမဲသူ။ (သီလမယူခင္မွာ သနပ္ခါးလူးထားမွ ဆိုတာမ်ဳိးမပါဘူး။) ဒီလိုဟာမ်ဳိးကို ပုဗၺေစတနာ သီလမဲ့သူလို႔ ေခၚတယ္။ မီးေလာင္ခံ ၾကက္ေတာင္နဲ႔တူတယ္။ တြန္႔လို႔။
၅း၄။ ဆယ္ပါးသီလတည္ၿမဲေသာ လူပုဂၢဳိလ္-သီလရွင္-ကုိရင္မ်ား။ (တကယ္တည္ၿမဲသူသာ ဆိုလိုတာ။ ကိုရင္လဲ သီလ က်ဳိးျပတ္ေနႏုိင္တာပဲ။)
၅း၅။ စတုပါရိသုဒၶိသီလထဲက အေရးႀကီးတာေတြကိုသာ လိုက္နာႏိုင္တဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ား။
၅း၆။ စတုပါရိသုဒၶိသီလ ျပည့္စံုေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ား။
၅း၇။ ၀ိပႆကေခၚ ၀ိပႆနာတရားကို မွတ္လိုက္...နားလိုက္...ရပ္တံ့လိုက္ အားထုတ္တတ္သူ လူပုဂၢဳိလ္၊ ရဟန္းေတာ္မ်ား။
၅း၈။ အာရဒၶ၀ိပႆကေခၚ ၀ိပႆနာတရားကို ဣရိယာပုတ္ေလးပါးစလံုး အားထုတ္တတ္၍ ေန႔မျပတ္ ညမျပတ္ လမျပတ္ ႏွစ္မျပတ္ ဆက္တုိက္ အားထုတ္ေနတတ္တဲ့သူ။
၅း၉။ အဲဒီလိုအားထုတ္လို႔ ၀ိပႆနာသိခါပတၱလို႔ေခၚတဲ့ သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္ အႏုေလာမဉာဏ္၊ (၀ု႒ာနဂါမိနီ ၀ိပႆနာဉာဏ္) ေဂါၾတဘူဉာဏ္ အခိုက္အတန္႔ ေရာက္ရွိေနသူ ပုထုဇဥ္လူ၊ ရဟန္းမ်ားအားလဲ လွဴရမယ္။ ဒါက ပုထုဇဥ္ေတြ အလွဴခံျမတ္ပံုပါပဲ။
၆။ ေသာတာပတၱိမဂၢ႒ာန္ပုဂၢဳိလ္။ (အရိယာအဆင့္ဆင့္ ျမတ္ပံုေတြကေတာ့ သိသာၿပီေလ။)
ကဲ-ဒီအတိုင္းေဟာမွ ဘုရားေဟာထားတဲ့အတိုင္း မွန္တာပါ။ သရဏဂံု အစစ္အမွန္တည္သူ ကေန စၿပီးေတာ့ အျမတ္စား အလွဴခံခ်ည္းပါပဲ။ ဒီအတိုင္းမေဟာဘဲ ကြက္ေဟာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လာဘ္လာဘငဲ့ေဟာတဲ့ အဓိပၸာယ္ ေရာက္ေနပါတယ္။ မည္သည့္ပုဂၢဳိလ္မဆို တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာ သူဟာ မူလတရားေတာ္တို႔ကို လိုရာဆြဲၿပီး ဖ်က္ေဟာမယ္ဆိုရင္ အင္မတန္မွ အျပစ္ႀကီးပါတယ္။ ဒီထက္ဆိုးတာကေတာ့ ပရိယတၱိ၀န္ထမ္းေတြကို မလွဴခ်င္ေအာင္ အားကိုးခ်င္စိတ္ေပ်ာက္ေအာင္ ေဟာမိေျပာမိခဲ့ရင္ သာသနာကို ဖ်က္ရာေရာက္ပါတယ္။ ဘုရားကို ေစာ္ကားရာ ေရာက္ပါတယ္။ ကုိယ့္ဆရာကုိယ္ ျပန္သတ္ရာလဲ ေရာက္ပါတယ္။
ေယာဂီေတြ ဒီလိုေန ဒီလိုထိုင္ ဒီလိုမွတ္-ဆိုတာေတြဟာ တကယ္တမ္းက ပရိယတၱိကိစၥ သက္သက္ပဲ သင္ေပးေနတာ၊ စာခ်ေပးေနတာပါ။ ေယာဂီက အဲဒီအတိုင္းက်င့္မွ ၀ိပႆနာေတြ ျဖစ္မွာေပါ့။ သူတို႔ကုိယ္တုိင္လဲ က်င့္မွ ၀ိပႆနာဉာဏ္ေတြ ရွိေနၾကမွာေပါ့။ ဒါကေလးေတြ သင္ေပးျပေပး႐ံုနဲ႔ သူတို႔မွာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ေတြ ရွိေနၾကၿပီလို႔-ေျပာလို႔ ရေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ ၀ိပႆနာ ရွိေနသူေတြဟာ မဂ္ဉာဏ္ကို ရွာေနသူေတြပါ။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ေတြကို စုစည္း သိမ္းဆည္းေနၾကတာပါ။ အသိဉာဏ္၊ အက်င့္ဉာဏ္ (အႏုေဗာဓဉာဏ္၊ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္) ေတြကိုသာ အဆင့္အားေလ်ာ္စြာ တည္ေဆာက္ေနၾကတာပါ။ အျခား ဗဟိဒၶပစၥည္းေတြကို အေရးထားၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မဂ္ဉာဏ္ကိုရွာေနသည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ အျခားဟာေတြကို ရွာေနသည့္ အခ်ိန္တို႔ကို ယွဥ္ၾကည့္လွ်င္...။
တရားအသိဉာဏ္၊ တရားအက်င့္ဉာဏ္ကသာ တည္ၿမဲတဲ့ အားကိုးရာပဲ။ စုထားႏိုင္ေလေလ၊ သိမ္းထားႏိုင္ေလေလ၊ တန္ဖိုးႀကီးေလေလ၊ ေစ်းတက္ေလေလ၊ အဖိုးတန္ေလေလပဲ ဆိုတာကို ၀ိပႆနာဉာဏ္ (တကယ္ရွိသူတိုင္း) အေသအခ်ာ သိၾကပါတယ္။
မႏၲေလးၿမိဳ႕၊ စိန္ပန္း၊ ရတနာပံု၊ မဟာစည္ရိပ္သာ ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲပညာ၀ံသဆိုရင္ ပင့္ခ်င္မွပင့္၊ မပင့္ခ်င္ေနေတာ့၊ မဂၤလာေဆာင္ေတာင္မွ ၀ိပႆနာစပ္ဆိုင္ရာတရားပဲ ေဟာပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီး သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိပါေသးတယ္။ သြားေရာက္ နာယူၾကည့္ၾကေစခ်င္လိုက္တာ။
ပဋိပတၱိ၀န္ထမ္းဘ၀ စတင္ တာ၀န္ယူကတဲက ၀ိပႆနာအလုပ္ပဲလုပ္ဖို႔ အဓိ႒ာန္ခ်ထားတဲ့အေၾကာင္း စာေရးသူကို ရွင္းျပဖူးပါတယ္။ ဆရာေတာ့္ထံမွာ ဆယ့္သံုးရက္မွ် တရား၀င္ဖူးပါတယ္။ ၀ိပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဆရာေတာ္ကုိယ္တုိင္ေရး မွတ္တမ္း (ပါဠိ+အ႒ကထာ+ဋီကာ+ အာစရိယ၀ါဒ) မ်ား စာအုပ္လိုက္ က်ေပ်ာက္ခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ၎မွတ္စုမ်ဳိး ေရးေပးဖို႔ စာေရးသူကို တိုက္တြန္းဖူးပါတယ္။ (အကူအညီ ေတာင္းဖူးပါတယ္။ စာေရးသူဘက္က မစြမ္းႏိုင္ေသးပါ။)
`တပည့္ေတာ္မွာ `ဆရာေတာ့္ကို ဖူးခ်င္လို႔ပါ´ ဆိုတာေတြနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ေနရတာပါ။ စာကို ၾကည့္ခ်ိန္မရဘူး။ ညပိုင္းကေလး တရားထိုင္ဖို႔ေတာင္ မနဲႀကိဳးစားရတယ္။ ဒါလဲ ေန႔ပိုင္းက အေနအထိုင္ အဆင္မေျပရင္ အားထုတ္ရတာ မေကာင္းဘူး။ လူက ပန္းတယ္၊ မခံႏိုင္ဘူး။ `ဒါေၾကာင့္ ဟို-သမညဖလသုတ္ထဲက ဟတၳကုကၠဳစၥ၊ ပါဒကုကၠဳစၥ (လက္ေျခမလႈပ္ တည္ၿငိမ္လ်က္) ဆိုတာမ်ဳိးကေလးေတြကစလို႔ ၀ိပႆနာနဲ႔ စပ္ဆုိင္သမွ် ပါဠိ၊ အ႒ကထာ၊ ဋီကာ၊ အာစရိယ၀ါဒ စာပုိဒ္ကေလးေတြကို က်မ္းညႊန္းနဲ႔တကြ ရွာေဖြမွတ္သားေပးစမ္းပါ´ စသည္ျဖင့္ မိန္႔ေတာ္မူဖူးပါတယ္။
ဒီလိုဆရာေတာ္မ်ဳိးမွာေတာင္ ဒီလိုမ်ဳိး၀ိပႆနာဉာဏ္ ျဖစ္ေပၚခ်ိန္ ရွားပါးလွပါဘိတယ္ဆိုေတာ့ ၀ိပႆနာဉာဏ္အေပၚ ေပါ့ေပါ့ကေလး သေဘာထားတဲ့သူေတြ သံေ၀ဂျဖစ္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ကိုယ့္ကုိယ္ကို ဆင္ျခင္မိဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။
`၀ိပႆနာဉာဏ္ ရွိေနသူသာ အျမတ္ဆံုးအလွဴခံပုဂၢဳိလ္ ျဖစ္သည္ဆိုေသာ အခ်က္ႏွင့္စပ္၍ ဒကာ ဒကာမမ်ား အသိအျမင္ မမွားေအာင္ ေရးသားပါဦးမည္´ ဟု စာေရးသူ ဆင္ျခင္မိေသာအခါ `ဓမၼံ သရဏံ ဂစၦာမိ´ကို ေရွးဦးစြာ သတိရမိပါသည္။
`ဓမၼံ၊ မဂ္ေလးတန္၊ ဖိုလ္ေလးတန္၊ နိဗၺာန္၊ ပရိယတ္အားျဖင့္ ဆယ္ပါးေသာ တရားေတာ္ျမတ္ကို။ သရဏံ၊ ကိုးကြယ္ရာ၊ အားထားရာ၊ မွီခိုရာ-ဟူ၍။ ဂစၦာမိ၊ ဆည္းကပ္ပါ၏။ အသိအမွတ္ ျပဳပါ၏´ဤသို႔သာ အ႒ကထာ၊ ဋီကာတို႔ႏွင့္ ဆရာေတာ္မ်ားက အနက္အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ျပၾကပါသည္။
တရားဆယ္ပါးတို႔တြင္ မဂ္ေလးပါး၊ ဖိုလ္ေလးပါး၊ နိဗၺာန္တစ္ပါး=ေပါင္း ကိုးပါးတို႔ကို ပဋိေ၀ဓဟု ေခၚပါသည္။ ပရိယတ္ဟု ဆိုအပ္ေသာ ပိဋကတ္သံုးပံု ဗုဒၶစကားေတာ္တို႔ကို ပရိယတ္တရားဟု ေခၚပါသည္။
ဤကိုးကြယ္ရာတရား ၁၀-ပါးတို႔တြင္ ပဋိပတ္တရားမွာ မုခ်တိုက္႐ိုက္အားျဖင့္ ကိုယ္ထည္ထင္ထင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိေခ်။ `ဓမၼံ၊ မဂ္ေလးတန္၊ ဖိုလ္ေလးတန္၊ နိဗၺာန္၊ (ပဋိပတ္) အားျဖင့္ ဆယ္ပါးေသာ တရားေတာ္ကို´ဟု မည္သည့္ အ႒ကထာ၊ ဋီကာကမွ် ဖြင့္ျပထားျခင္း မရွိေခ်။
`ဤသို႔ ဖြင့္ျပမႈ မရွိျခင္းမွာ ဒါနက်င့္စဥ္ ပဋိပတ္တရားမ်ား၊ သီလက်င့္စဥ္ ပဋိပတ္တရားမ်ား၊ သမထက်င့္စဥ္ ပဋိပတ္တရားမ်ား၊ ၀ိပႆနာက်င့္စဥ္ ပဋိပတ္တရားမ်ားက ကိုးကြယ္ရာ အားထားရာ မဟုတ္ၾကေသာေၾကာင့္ ဖြင့္ျပမႈမရွိျခင္းျဖစ္သည္´ဟု အဓိပၸာယ္ မယူရေခ်။
`၀ိပႆနာဉာဏ္ရွိသူသာ အျမတ္ဆံုးအလွဴခံ ျဖစ္သည္´ ဟု ယူမိၾကလွ်င္၊ `ဒါနတရားသည္ ကိုးကြယ္ရာမဟုတ္´ စသည္ျဖင့္ ယူမိၾကလွ်င္ အလြန္ မွားေပလိမ့္မည္။ ဒါနပဋိပတ္တရား အစရွိေသာ ပဋိပတၱိတရားမ်ားသည္လည္း ကိုးကြယ္ရာ (သရဏ) မ်ားပင္ ျဖစ္ၾကသည္မွာ ယံုမွားဖြယ္ မရွိေခ်။
သို႔ပါလ်က္ အ႒ကထာ၊ ဋီကာႏွင့္ ဆရာေတာ္တို႔က ဓမၼသရဏအရတြင္ ပဋိပတ္တို႔ကို ဖြင့္မျပျခင္းမွာ လံုေလာက္ေသာအေၾကာင္း ရွိပါသည္။ (စာမတတ္လွ်င္ မသိႏိုင္ပါ။)
ဤေနရာ၌ ေမးခြန္းတစ္ခု ေမးလိုပါသည္။ ပဋိပတ္တရားသည္ အဘယ္မွ လာသနည္း.. ဟူ၍ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အေျဖကား-ပရိယတၱိေခၚ ပိဋကတ္သံုးပံု ဗုဒၶစကားေတာ္တို႔မွ လာသည္။ မွန္၏။ ဗုဒၶပိဋကတ္ေတာ္ႏွင့္ကင္းလွ်င္ ၀ိပႆနာဟူ၍ပင္ မရွိေကာင္းေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ သာသနာပကာလတို႔၌ ပေစၥကဗုဒၶါတို႔မွာသာ ၀ိပႆနာဉာဏ္၊ မဂ္ဉာဏ္တို႔ ရွိႏုိင္ၾကသည္။ က်န္ပုဂၢဳိလ္တို႔၌မူ ၀ိပႆနာဉာဏ္၊ မဂ္ဉာဏ္ မရွိေကာင္းေခ်။ (မဟာပရိနိဗၺာနသုတၱ၊ ပါဠိေတာ္။)
ဤသာသနာတြင္း ကာလ၌လည္း ဗုဒၶစကားေတာ္တို႔ႏွင့္ ကင္းလွ်င္ ၀ိပႆနာဉာဏ္၊ မဂ္ဉာဏ္ မရွိေကာင္းေခ်။ ရိပ္သာဆရာေတာ္မ်ားသည္ ပိဋကတ္ေခၚ ပရိယတ္တရားမ်ားကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ၿပီးသား ျဖစ္ၾကရေပမည္။ ပိဋကတ္မတတ္ဘဲ ၀ိပႆနာဆရာလုပ္လွ်င္ မိမိကုိယ္ကို တူးၿဖိဳရာေရာက္ေပလိမ့္မည္။ (စြန္းလြန္းဆရာေတာ္ကဲ့သို႔ေသာ ပါရမီထူးရွိသူ အနည္းစုကို ႁခြင္းခ်က္ထားပါသည္။)
ထို႔ေၾကာင့္ ၀ိပႆနာ ဆရာမ်ားသည္လည္း စာသင္တုိက္မွာေန၍ ပရိယတၱိစာေပ သင္ၾကား ရယူထားၾကရပါသည္။ ၀ိပႆနာ႐ႈမွတ္သူ ေယာဂီမ်ားသည္လည္း ပိဋကတ္ေခၚ ပရိယတ္တရားမ်ားကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ၿပီးသားခ်ည္း ျဖစ္ၾကရေပသည္။ သို႔ရာတြင္ လူပုဂၢဳိလ္မ်ားအဖို႔ ျပည့္စံုေအာင္ စာသင္ေနခ်ိန္ မရွိၾကရွာေပ။ ပရိယတၱိသင္ယူမႈကိစၥကို အလုပ္ေပးတရား မွတ္သားျခင္းမွ်ျဖင့္ ၿပီးၾကရရွာပါသည္။ မွန္၏။ ဤအလုပ္ေပးတရား နာယူျခင္းသည္ စင္စစ္အားျဖင့္ ပရိယတၱိကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္အားျဖင့္ သင္ယူျခင္း (စာသင္ျခင္း) သာ ျဖစ္ပါသည္။
ဤသို႔လွ်င္ ပရိယတၱိႏွင့္ကင္း၍ ပဋိပတၱိဟူသည္ မရွိေကာင္းေသာေၾကာင့္ `ဓမၼံ၊ မဂ္ေလးတန္၊ ဖိုလ္ေလးတန္၊ နိဗၺာန္၊ ပရိယတ္အားျဖင့္ ဆယ္ပါးေသာ တရားေတာ္ကို´ဟုသာ ဖြင့္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ပရိယတၱိကို မုခ်အားျဖင့္ တိုက္႐ိုက္ယူ၍ (ယင္းပရိယတၱိအရျဖင့္ပင္) ပဋိပတၱိကိုလည္း ကာရဏူပစာရတၳအားျဖင့္ ယူရသည္ဟု ဆိုလိုပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ပဋိပတၱိေခၚ ဒါနက်င့္စဥ္၊ သီလ က်င့္စဥ္၊ သမထက်င့္စဥ္၊ ၀ိပႆနာက်င့္စဥ္ တို႔သည္လည္း ဓမၼျဖစ္သည္-သရဏ ျဖစ္သည္ဟုသာ မွတ္ယူရပါသည္။ ဤသို႔ ယူမွသာလွ်င္ ပရိယတၱိသာသနာ၊ ပဋိပတၱိသာသနာ၊ ပဋိေ၀ဓသာသနာ ဟူေသာ သာသနာသံုးရပ္ ျပည့္စံု၍ က်မ္းဂန္ခ်င္း ႏွီးေႏွာမိပါသည္။ (စာမတတ္လွ်င္ မသိ။)
တုိက္႐ိုက္အားျဖင့္ မပါေသာေၾကာင့္ ဓမၼအရ (ဓမၼသရဏအရ)တြင္ ပဋိပတၱိတရားကို မယူရ၊ ပဋိပတၱိတရားသည္ ဓမၼမဟုတ္ဟု ဇြတ္ဆြဲယူလွ်င္ အမွားႀကီး မွားမည္သာတည္း။
ဥပမာမူ...၀ိပႆနာဉာဏ္ ရွိသူအား လွဴမွသာ အျမတ္ဆံုးျဖစ္သည္။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ရွိသူ ဆိုတာကလဲ တို႔ရိပ္သာထဲမွာသာ ရွိသည္ဟုဆိုေသာ အမွားမ်ဳိးေပတည္း။
ဤမွ်ေလာက္ ေရးသားတင္ျပလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ စာဖတ္ပရိသတ္ ဒကာ ဒကာမတို႔ အတြက္ ပရိယတၱိ သာသနာ့၀န္ထမ္း ရဟန္းစာဆိုတစ္ပါး၏ တာ၀န္ေက်ပြန္ၿပီဟု ခံယူပါသည္။ ပရိယတၱိကို အားမကိုးထိုက္ေအာင္ ေဟာေျပာ႐ႈတ္ခ်လ်က္ တို႔ရိပ္သာက အလွဴခံပုဂၢဳိလ္တို႔က အျမတ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ အသိမွားမ်ား ေ၀ငွ႐ိုက္သြင္းေနေသာ ဆရာမ်ဳိးမွာ အစာေပး၍ ေမြးျမဴခဲ့ေသာ ေက်းဇူးရွင္ရေသ့ကို သတ္သည့္ ဆင္မိုက္ႏွင့္တူေၾကာင္း၊ (သို႔မဟုတ္) သပိတ္၊ သကၤန္း၊ ဆြမ္း၊ ေရခ်မ္း ျပင္ဆင္ဆက္ကပ္ လုပ္ေကြၽးေနေသာ တပည့္ကို ႐ိုက္ပုတ္ေစာ္ကားသည့္ ဆရာမုိက္ (ဥပဇၩာယ္ဆရာ) ႏွင့္တူေၾကာင္း စပ္ဟပ္ ေဖာ္ျပလ်က္ ဤစာမူကို နိဂံုးႀကီး ခ်ဳပ္လိုက္ပါသည္။
«မႏၲေလး၊ စိန္ပန္း၊ ရတနာပံု၊ မဟာစည္ရိပ္သာ ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲပညာ၀ံသေထရ္ ကဲ့သို႔ ေသာ မွန္ကန္႐ိုးသား တရားျပသည့္ ပဋိပတၱိ၀န္ထမ္း ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ေထရ္ရဟန္းမ်ားသို႔ ဦးညြတ္႐ိုက်ဳိး ရွိခိုးပူေဇာ္ပါ၏။
ဤကုသုိလ္ ဤေစတနာတို႔ေၾကာင့္ သာသနာ၀င္ ဒကာ ဒကာမမ်ား အျမင္မွန္ ရရွိၾကပါေစေသာ္။ မိတ္ေဆြေယာင္ေဆာင္ထားသည့္ သာသနာ့ရန္သူမ်ားကို ေရွာင္ရွားႏုိင္ၾကပါေစေသာ္။»
Print
PDF
